W ramach pierwszej zasadniczej przebudowy Cytadeli otoczono ją systemem fortów. Według planów zatwierdzonych przez cara Mikołaja I w grudniu 1848 i maju 1849, powstało sześć dzieł wysuniętych przed Cytadelę. Do naszych czasów zachowały się trzy z nich oraz fort Śliwickiego.
Fort Śliwickiego (Jasińskiego) powstawał w latach 1833-40 na terenie ówczesnej wsi Golędzinów, jako przyczółek mostowy dla budowanej w tym samym czasie Cytadeli Aleksandrowskiej. Na jego terenie za czasów carskich przetrzymywano więźniów wysyłanych na Syberię. W późniejszych okresach teren był zawsze w rękach jednostek milicyjno-policyjnych i tak jest aż do czasów współczesnych.
Fort Władimira (Legionów) powstał w ramach pierwszej zasadniczej przebudowy Cytadeli. Został wybudowany latach 1851-53, jako fort najbliższy Wiśle, przed pierwszym bastionem, na południe od Cytadeli w stronę Nowego Miasta.
Projekt Fortu Aleksieja powstał w latach 1948-49 w ramach pierwszej zasadniczej przebudowy Cytadeli. W 1850 roku fort wybudowano przed drugim bastionem Cytadeli. W późniejszych latach był modernizowany.
Nieistniejący już Fort Pawła powstał w 1854 roku przed Wrotami Konstantynowskimi Cytadeli (Brama żoliborska). Wypełniał przestrzeń pomiędzy fortem Aleksieja a fortem Gieorgija.
Nieistniejący już Fort Gieorgija powstał w latach 1863-64 naprzeciwko kurtyny, pomiędzy trzecim a czwartym bastionem Cytadeli. Wypełniał przestrzeń pomiędzy fortem Pawła a fortem Siergieja.
Przed czwartym bastionem Cytadeli zaprojektowano w latach 1848-49 basztę artyleryjską znaną później jako Fort Siergieja. Obiekt wybudowano w roku 1851. Obecnie znamy ten obiekt jako Fort Sokolnickiego.
Nieistniejącą już Baterię Nadbrzeżną wybudowano w latach 1849-50 północ od Cytadeli Aleksandrowskiej. Było to początkowo dzieło zimne, które później było modernizowane.
Strona tworzona jest w oparciu o źródła umieszczone tutaj:
źródła i bibliografia.